PORT Sudan, ordu ile nisan ortasından bu yana çatışan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında arabuluculuk çabaları yürüten Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) üyeliğini askıya aldığını açıkladı.
Sudan Dışişleri Bakanlığından, Doğu Afrika bloğu IGAD ile ilişkilere dair yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, hükümetin IGAD üyeliğini askıya aldığı bildirildi.
Bakanlık’tan 16 Ocak’ta yapılan açıklamada da 18 Ocak’ta Uganda’nın başkenti Kampala’daki 42. IGAD Olağanüstü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin gündemine, Sudan’daki durumun, hükümete danışılmadan dahil edilmesine ve 2023’ün nisan ortasından bu yana orduyla çatışan HDK Komutanı’nın bu zirveye çağrılmasına tepki gösterilmişti.
Açıklamada, “ülkenin egemenliğini ihlal ettiği ve HDK Komutanı’nı zirveye çağırarak “tehlikeli bir emsal oluşturmakla” suçladığı IGAD ile işbirliğinin dondurulduğu belirtilmişti.
Sudan hükümeti, ordu ile HDK lideri arasında 28 Aralık 2023’te yapılması öngörülen görüşmenin, “ikna edici olmayan gerekçelerle” iptal edildiğini belirterek, bir önceki zirvenin sonuçları hayata geçirilmeden önce Sudan’ı tartışmak için yeni bir zirve yapılmasına gerek olmadığı gerekçesiyle 18 Ocak’taki zirveye katılmayı reddetmişti.
Hükümet, Sudan’da yaşananların bir “iç mesele” olduğunu ve egemenlik haklarından taviz verilemeyeceğini vurgulamıştı.
IGAD, Etiyopya ile Somali arasında yaşanan kriz ile Sudan’daki iç savaşı görüşmek üzere 18 Ocak’ta olağanüstü toplantı kararı almıştı.
Sudan’daki iç savaş
Sudan, 2023’ün nisan ortasından bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
HDK ve ordu, Aralık 2018’deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021’de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve HDK’nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından nisan ortasında kanlı iç savaş patlak vermişti.
BM’ye göre, çatışmalarda 12 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 7,7 milyon kişi de yerinden edildi.
